Tác hại của vi bào tử Thelohania sp. đối với tôm thẻ chân trắng

Bệnh vi bào tử trùng Microsporidosis đã được báo cáo trên rất nhiều loài tôm he Penaeidae khác nhau: Penaeus monodon, P. merguiensis, P. setiferu, P. Vannamei,... (Sprague và Couch, 1971). Bệnh này còn được gọi bằng các tên khác như: bệnh vi bào tử ở tôm he (Microsporidia diseasse), bệnh tôm sữa (Milk disease, Milky shrimp), bệnh tôm bông (Cotton shrimp) hoặc tôm lưng trắng (White back). Chúng gây thiệt hại không nhỏ đến chất lượng tôm thương phẩm trên thị trường cũng như làm giảm uy tính thương mại của các nước xuât khẩu. Để hiểu sâu về đặc tính gây hại của vi bào tử cũng như chất lượng tôm nuôi, các nhà khoa học Thái Lan đã có thí nghiệm đánh giá trêm tôm thẻ chân trắng khi nhiễm Thelohania sp.

Thelohania (Agmasoma) nhiễm cả gan tụy và cơ bụng của tôm thẻ (Litopenaeus vannamei). Tôm bị ảnh hưởng có màu trắng hoặc sữa ở nhiều phần khác nhau của cơ thể. Khi tôm phát triển lớn hơn, các dấu hiệu lâm sàng này dễ dàng quan sát được, đặc biệt là ở phía sau của gan tụy đến giữa cơ thể. 

Thí nghiệm

Postlarvae 10 (PL10) được thả với mật độ 125  con/m2 trong ba ao đất có diện tích khoảng 8.000 m2 ở độ mặn 30-35 ppt. Tôm được cho ăn thức ăn viên thương mại trong suốt 120 ngày của giai đoạn nuôi cấy. Tôm lần đầu tiên được quan sát là bị nhiễm ký sinh trùng trong khoảng 20-25 ngày sau khi thả. Tỷ lệ nhiễm bệnh cao nhất từ ​​25-28% được tìm thấy ở ngày 60 trong tất cả các ao nuôi. Sau đó, tỷ lệ nhiễm bệnh giảm xuống cho đến khi tôm được thu hoạch vào ngày 120 khi chỉ có 3-5% tôm vẫn bị bệnh từ ba ao nuôi.

Kết quả

Những cá thể tôm bị bệnh ở cả gan tụy và cơ bụng có trọng lượng thấp nhất, khác biệt đáng kể (P <0,05) so với tôm chỉ bị bệnh trên cơ bụng và nhóm không nhiễm bệnh từ lần lấy mẫu đầu tiên vào ngày 45 trong suốt 120 ngày của giai đoạn nuôi. Các thay đổi mô bệnh học ở tôm bệnh của nhóm nhiễm ở gan tụy và cơ đã chỉ ra rằng bào tử của ký sinh trùng đã xâm nhiễm vào một phần gan tụy và các cơ quan khác, bao gồm dạ dày, cơ quan bạch huyết và cơ vân của bụng. Gây suy giảm chức năng tiêu hóa và miễn dịch của tôm.

A) tôm thẻ chân trắng có kích thước khác nhau đã bị nhiễm vi bào tử (mũi tên). (B) Vi bào tử ở cơ vân co tròn lại (mũi tên đỏ) và gan tụy (mũi tên màu vàng).

Vi bào tử (Thelohania sp.) nhiễm bệnh tôm thẻ chân trắng (Litopenaeus vannamei) (C) Các bào tử của Thelohania sp. cho thấy 8 bào tử trong túi bào tử. (D) Kích thước của Thelohania sp. (C, D scale bar = 15 μm) (E) Cơ bụng của tôm bị bệnh, các sợi cơ đã bị hư hỏng và bị chiếm chỗ bởi các vi bào tử Thelohania sp. (scale bar = 200μm) (F) Biểu mô ống gan tụy của tôm bị nhiễm vi bào tử nặng đã bị bong tróc và hoại tử (mũi tên) (cu = lớp biểu bì, m = cơ vân).

Kết luận

Các kết quả phân tích trên cho thấy rõ ràng mức độ nghiêm trọng của nhiễm vi bào tử Thelohania sp. ảnh hưởng tiêu cực đến sự tăng trưởng và sự sống còn của tôm thẻ chân trắng. Một mối nguy hại mới đối với ngành công nghiệp nuôi tôm trên thế giới bởi khả năng lan truyền của chúng là rất rộng.

Bài báo cáo: ThailandResearch

28/09/2017

TRỊ THỦY Lược dịch